Khoa Quản trị kinh doanh được thành lập vào ngày 07 tháng 4 năm 1999 theo Quyết định số 1269 /QĐ –BGĐT- TCCB của Bộ Trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ngày 07/4/1999.
Mục tiêu thành lập Khoa, xét ở tầm vĩ mô, là nhằm thực hiện chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo lúc đó là đa dạng hóa ngành nghề, lĩnh vực đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nền kinh tế đất nước đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh sang nền kinh tế thị trường, mở cửa và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khắc phục những yếu kém của giáo dục đại học Việt Nam là độc quyền, khép kín với chất lượng và quy mô đào tạo không dựa vào nhu cầu của xã hội vốn tồn tại một thời gian dài trong thời kỳ bao cấp. Mục tiêu này của Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng chính là cơ hội để Trường Đại học Ngoại Thương – Trường Đại học được thành lập vào năm 1960 lúc đó trực thuộc Bộ Ngoại Thương, với tư cách là trường đại học đơn ngành được giao nhiệm vụ đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ, về kỹ năng, về ngoại ngữ cho đội ngũ cán bộ của ngành Ngoại Thương – từng bước chuyển từ Trường đại học đào tạo đơn ngành và chuyên sâu sang đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực. Có thể khẳng định, việc thành lập khoa Quản trị kinh doanh vào năm 1999 chính là một sự kiện, một cột mốc, một dấu ấn đầu tiên, quan trọng không thể quên đánh dấu sự chuyển đổi theo hướng tích cực của Trường Đại học Ngoại thương – Chuyển đổi để vươn lên và không ngừng phát triển.
Ở tầm vi mô, mục tiêu thành lập Khoa Quản trị kinh doanh là đào tạo, với chất lượng cạo, đội ngũ cán bộ cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, các công ty, các ngân hàng, các tổ chức tài chính …Việt Nam và nước ngoài , đặc biệt là đào tạo các nhà quản trị doanh nghiệp tài ba, năng động hoạt động trong cơ chế thị trường, trong một nền kinh tế mở không chỉ ở Việt Nam mà cả ở phạm vi khu vực và thế giới dưới tác động mạnh mẽ của tiến trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.
Với mục tiêu trên, nhìn lại 10 năm thành lập và phát triển có thể thấy 10 năm chưa phải là một đoạn đường dài nhưng những thành tích mà Khoa quản trị kinh doanh đã đạt được đủ để cho Thầy và Trò của Trường Đại học Ngoại thương nói chung, các thế hệ giảng viên của Khoa Quản trị kinh doanh cũng như các thế hệ sinh viên của ngành học Quản trị kinh doanh nói riêng có quyền tự hào. Những thành tích đó là:
– Về đội ngũ: Từ một Khoa chỉ có 9 giảng viên (vào lúc thành lập) được điều động lẻ tẻ từ các khoa, bộ phận khác trong trường, đến nay Khoa Quản trị kinh doanh đã có 70 giảng viên (thuộc biên chế cơ hữu của Khoa) chưa kể các giảng viên mời giảng ở trong và ngoài trường Đại học Ngoại thương. Vào lúc thành lập, Khoa chỉ có một tiến sỹ, một thạc sỹ còn chủ yếu là cử nhân thì đến năm 2009 số giảng viên có trình độ từ tiến sỹ trở lên là 10 người (chiếm 14,28 %), trong đó có 1 giáo sư, 2 phó giáo sư chưa kể còn có 5 nghiên cứu sinh đang chuẩn bị bảo vệ luận án tiến sĩ ở trong và ngoài nước. Nếu tính từ trình độ thạc sỹ trở lên, hiện nay, Khoa có 39 thạc sỹ, chiếm 55,71 % tổng số giảng viên của toàn khoa. Đa số giảng viên của Khoa có tuổi đời còn rất trẻ : 90% ở độ tuổi dưới 40 và trên 50% được đào tạo trình độ thạc sỹ, tiến sỹ ở các trường đại học danh tiếng nước ngoài. Họ vừa giỏi về ngoại ngữ vừa sử dụng thành thạo công nghệ thông tin cho công tác giảng dạy và nghiên cứu của mình. Đây là một thuận lợi rất cơ bản của Khoa Quản trị kinh doanh: một Khoa thật trẻ trung, sung sức và hứa hẹn những sức bật mới, mạnh mẽ và táo bạo trong tương lai.
Sự phát triển về số lượng, sự trưởng thành về chất lượng của đội ngũ giảng viên cùng những đặc điểm về nguồn nhân lực của khoa Quản trị Kinh doanh đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo của Trường Đại học Ngoại Thương nói chung và của Khoa Quản trị kinh doanh nói riêng. Những con số nêu trên cũng cho thấy ý chí quyết tâm và sự nỗ lực không mệt mỏi của các thầy giáo, cô giáo Khoa Quản trị kinh doanh: Họ luôn luôn vươn lên, tự hoàn thiện mình về mọi phương diện để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người học trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, Khoa quản trị kinh doanh cũng là nơi cung cấp đội ngũ lãnh đạo chủ chốt cho Trường Đại học Ngoại thương qua các thời kỳ : 2 Hiệu phó, 1 Giám đốc Cơ sở 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh, 2 trưởng phòng (Trưởng phòng Tài vụ và Trưởng phòng Quản lý đào tạo), 2 Chủ nhiệm khoa khoa trong đó có Chủ nhiệm Khoa Sau đại học, 2 Giám đốc trung tâm (Trung tâm Thông tin và Khảo thí và Trung tâm Đảm bảo Chất lượng và 1 Phó chủ nhiệm khoa (Khoa Đào tạo quốc tế).
– Về bộ máy và chương trình đào tạo của Khoa: Không chỉ trưởng thành về đội ngũ, Bộ máy của khoa, cơ cấu bộ môn, môn học và chương trình đào tạo thuộc sự quản lý của Khoa Quản trị kinh doanh cũng không ngừng đổi mới và phát triển : Vào lúc mới thành lập, bộ máy của Khoa Quản trị kinh doanh chỉ có một Chủ nhiệm khoa (do Hiệu Trưởng kiêm nhiệm) và 2 Phó Chủ nhiệm Khoa và chỉ có 2 Bộ môn trực thuộc với 1 chuyên ngành đào tạo ở bậc cử nhân thì đến năm 2009 này, Bộ máy của Khoa Quản trị kinh doanh gồm có Ban Chủ nhiệm khoa (gồm 3 người trong đó có 2 tiến sĩ và một thạc sĩ ), có 7 bộ môn trực thuộc (Bộ môn Quản trị DN, Bộ môn Quản trị nguồn nhân lực, Bộ môn Quản trị tài chính, bộ môn Luật , Bộ môn Kế toán- Kiểm toán, Bộ môn Thống kê và Bộ môn Thương mại điện tử) với 4 chuyên ngành đào tạo ở bậc cử nhân (chuyên ngành Kinh doanh quốc tê, chuyên ngành Luật kinh doanh quốc tế, chuyên ngành Kế toán và chuyên ngành Quản trị kinh doanh chất lượng cao được giảng dạy bằng tiếng Anh), 2 chương trình đào tạo liên kết đã được thực hiện rất thành công (Chương trình đào tạo liên kết bậc cử nhân học bằng tiếng Pháp chuyên ngành Luật Kinh doanh quốc tế với Đại học Tours của Pháp và chuyên ngành Quản trị dự án với Đại học Nantes của Pháp). Ngoài ra, từ năm học 2006-2007 Khoa cũng được nhà trường giao nhiệm vụ chịu trách nhiệm về việc xây dựng và triển khai thực hiện chương trình đào tạo chuyên ngành ở bậc sau đại học –Chương trình thạc sỹ chuyên ngành Quản trị kinh doanh. Chương trình đang khởi động thành công và được các học viên cao học đánh giá cao.
– Về giảng dạy: Song song với việc đảm nhiệm giảng dạy tất cả các môn học thuộc các chương trình và chuyên ngành đào tạo ở bậc cử nhân (thuộc các loại hình đào tạo hệ chính quy, tại chức, bằng đại học thứ 2) và sau đại học, Khoa còn mở các khóa học, các lớp học ngắn hạn với nhiều chủ đề khác nhau nhằm đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp. Tăng cường gắn kết lý luận với thực tiễn và không nặng về mục tiêu lợi nhuận, đội ngũ giảng viên của Khoa luôn thực hiện phương châm : “Khoa Quản trị kinh doanh không chỉ cung cấp cho xã hội những gì mình có mà phải cung cấp cho xã hội những gì họ cần”, các khóa học ngắn hạn do Khoa thiết kế đã được xã hội, doanh nghiêp, người học đánh giá cao vì đã đáp ứng yêu cầu bức xúc là nâng cao kỹ năng quản trị, kỹ năng thực hành và kỹ năng tác nghiệp cho doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn mới – giai đoạn phải tồn tại được và phát triển mạnh trong điều kiên cạnh tranh khốc liệt của nền kinh tế thị trường hiện nay. Tiêu biểu trong số đó là các khóa học được xây dựng hướng mạnh vào việc tăng cường kỹ năng thực hành với các chủ đề như: “Quản trị thế kỷ XXI – Quản trị của những người dẫn đầu”, “Phát triển kỹ năng lãnh đạo”, “Kỹ năng phân tích tài chính cho nhà quản lý”, “Kỹ năng và kinh nghiệm quản trị rủi ro tài chính trong kinh doanh”, “Marketing thế kỷ XXI – Từ thị phần đến lợi nhuận”, “Nghệ thuật chăm sóc khách hàng”, “Chiến lược mua bán, sáp nhập và chuyển nhương doanh nghiệp”, “Kỹ năng đàm phán, ký kết và thực hiện hợp đồng thương mại quốc tế ”, “Kỹ năng giải quyết tranh chấp trong kinh doanh quốc tế ”, “Luật Thương mại Việt Nam sửa đổi và kỹ năng phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp”, “Việt Nam gia nhập WTO và những nhiệm vụ cụ thể của Doanh nghiệp ngành công nghiệp, ngành thủy sản”, “Những điều luật cơ bản mà một giám đốc điều hành doanh nghiệp hiện đại cần biết”, “Kế toán trưởng” v.v…
Những khóa học như trên đã được xây dựng và thực hiện trong 10 năm qua với sự tâm huyết và tinh thần trách nhiệm cao của tập thể các giảng viên trong Khoa Quản trị kinh doanh đã góp phần không chỉ nâng cao uy tín của Khoa đối với xã hội, giúp giáo viên nâng cao trình độ, phương pháp và chất lượng giảng dạy mà còn tăng cường quan hệ hợp tác giữa Khoa Quản trị kinh doanh và khối các doanh nghiệp, từ đó góp phần quan trọng trong việc nâng cao uy tín và danh tiếng của Trường Đại học Ngoại thương.
– Về hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ: Mặc dù mới chỉ được thành lập 10 năm nhưng Khoa Quản trị kinh doanh đã đạt được những thành tựu đáng kể trong hoạt động nghiên cứu khoa học: Khoa đã hoàn thành 1 đề tài nghiên cứu khoa học độc lập cấp Nhà nước (do GS.TS. Nguyễn Thị Mơ làm chủ nhiệm) đã được nghiệm thu năm 2001 với kết quả xuất sắc và được Bộ Khoa học và Công nghệ khen thưởng và chính thức cấp kinh phí để chuyển tải kết quả nghiên cứu thành sách chuyên khảo nhằm phổ biến ra công chúng. Việc thực hiên đề tài NCKH độc lập cấp Nhà nước này đã góp phần nâng cao vị thế của Trường Đại học Ngoại Thương trong hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Khoa cũng đã hoàn thành 30 đê tài NCKH cấp Bộ, trong đó có 1 đề tài do Thành phố Hà Nội đặt hàng (do PGS.TS. Bùi Ngọc Sơn làm chủ nhiệm), 9 đề tài do Bộ Thương Mại (nay là Bộ Công Thương) đặt hàng và 21 đề tài do Bộ GD&ĐT đặt hàng. Ngoài ra, Khoa cũng đã và đang thực hiện hàng chục đề tài, công trình NCKH cấp trường. Việc thực hiện các đề tài NCKH các cấp đã thu hút sự tham gia của tất cả các giảng viên trong toàn khoa, từ già đến trẻ và tạo nên một tập thể Khoa Quản trị kinh doanh đoàn kết, năng động và sáng tạo. Khoa cũng đã cho ra mắt gần 20 đầu sách gồm giáo trình, sách chuyên khảo, sách tham khảo và sách hướng dẫn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và sinh viên trong việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu.
Bên cạnh đó, Khoa Quản trị kinh doanh cũng là một địa chỉ đáng tin cậy đối với nhiều tổ chức quốc tế trong việc triển khai thực hiện các dự án quốc tế, đặc biệt là các dự án về liên kết đào tạo và chuyển giao công nghệ về kỹ năng đào tạo chuyên sâu về chuyên ngành. Tiêu biểu trong số đó có Dự án “Tăng cường năng lực đào tạo ngành Quản trị kinh doanh tại Đại học Ngoại Thương” thuộc Dự án Giáo dục Đại học 2 do WB tài trợ (2000-2003), Dự án Hỗ trợ Thương mại đa biên 1 và 2 (MUTRAP I: 2003-2005 và MUTRAP II : 2006-2008)… Với việc thực hiện thành công các dự án này, 50% đội ngũ giảng viên của Khoa Quản trị kinh doanh đã được tham dự các khóa đào tạo giảng viên, đào tạo ngắn hạn trong nước và quốc tế về kỹ năng nghiệp vụ, chuyên môn, kỹ năng giảng dạy về WTO, về đàm phán, về kỹ năng tổ chức các chương trình hội thảo quốc tế cho từng loại đối tượng là doanh nghiệp, là cơ quan quản lý nhà nước, là các luật sư và là các trọng tài viên… Việc triển khai thành công các Dự án nêu trên đã tạo cơ sở để đội ngũ giảng viên của Khoa Quản rị Kinh doanh được tiếp thu và chuyển giao kinh nghiệm từ các trường đại học tiên tiến trên thế giới trong hoạt động giảng dạy và NCKH.
Việc triển khai thành công các Dự án này cũng chính là cơ sở quyết dịnh cho việc trúng thầu của nhà trường đối với Dự án Giáo dục Đại học giai đoạn 2 hiện nay (Dự án FTUTRIP’S) và Dự án Hỗ trợ thương mại đa biên, dự án MUTRAP III mà Khoa vừa trúng thầu (Dự án Xây dựng và triển khai thực hiện chương trình đào tạo pháp luật thương mại quốc tế tại Trường Đại học Ngoại Thương) nhờ uy tín, kỹ năng và kinh nghiệm của đội ngũ giáo viên trong Khoa Quản trị kinh doanh về khả năng viết và thực hiện hiệu quả các Dự án quốc tế này.
Những kết quả nêu trên mới chỉ là những con số khiêm tốn của 10 năm đầu thành lập. Nhưng, những kết quả nêu trên chính là sự khởi đầu đầy ấn tượng sau khi toàn Khoa đã đồng lòng, nhất trí vượt qua mọi khó khan gian khổ mà bất kỳ một Khoa mới thành lập nào cũng phải trải qua ở 2 năm đầu tiên. Sự phát triển về số lượng, sự trưởng thành không ngừng về chất lượng của đội ngũ giảng viên cùng những đặc điểm về nguồn nhân lực, về chương trình đào tạo, về hoạt động NCKH và hợp tác quốc tế của khoa Quản trị kinh doanh trong 10 năm qua là bằng chứng rõ nhất khẳng định sự cần thiết, tính đúng đắn của việc mở ngành học về quản trị kinh doanh và của việc thành lập Khoa Quản trị kinh doanh tại Trường Đại học Ngoại thương.
Lời kết : Những thành công bước đầu nêu trên, bên cạnh sự nỗ lực của tất cả giáo viên trong Khoa quản trị kinh doanh là nguyên nhân có tính quyết định, không thể không nhấn mạnh sự hỗ trợ của Ban Giám hiệu nhà trường, sự phối hợp chặt chẽ của các Phòng, Khoa, các bộ phận quản lý trong toàn trường cũng là nguyên nhân quan trọng góp phần vào sự trưởng thành và phát triển của Khoa Quản trị kinh doanh trong 10 năm qua. Bên cạnh đó cũng cần phải thừa nhận rằng chính sự hiện diện của các sinh viên ngành học Quản trị Kinh doanh tại trường đại học Ngoại thương là động lực không thể thiếu đã tác động tích cực đến sự nỗ lực của toàn thể giáo viên trong Khoa Quản trị kinh doanh. Chính các em là TRUNG TÂM để chúng tôi, những người gắn bó cả đời mình với sự nghiệp trồng người, tìm được hướng đi ngắn nhất, nhanh nhất và sáng tạo nhất để đạt được mục tiêu đã đề ra.
Mười năm là chặng đường chưa dài đối với sự hình thành và phát triển của Khoa Quản trị Kinh doanh. Những thành tích và kết quả nêu trên vẫn còn rất khiêm tốn và chưa phát huy được nhiều tiềm năng còn tiềm ẩn của từng thành viên cũng như của toàn Khoa.Tiếp tục kế thừa và phát huy một cách sáng tạo và hiệu quả truyền thống của Trường Đại học Ngoại Thương, một trường đại học có uy tín hơn 50 năm về chất lượng đào tạo ở Việt Nam, Ban chủ nhiệm Khoa Quản trị Kinh doanh, với sức trẻ, sự năng động và sáng tạo của mình đang có rất nhiều kế hoạch và dự định cho tương lai. Chắc chắn rằng Khoa Quản trị Kinh doanh sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của Khoa trong mọi hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa học của nhà trường và phấn đấu không ngừng để tạo lập một môi trường đào tạo hiện đại, đạt chuẩn quốc tế và là địa chỉ tin cậy của sinh viên không chỉ ở Việt Nam mà ở cả khu vực và quốc tế. Các thế hệ sinh viên do Khoa Quản trị Kinh doanh đào tạo được tiếp cận nội dung chương trình tiên tiến, phương pháp giảng dạy hiện đại nhằm phát huy mọi khả năng tư duy độc lập đã, đang và sẽ là những nhà lãnh đạo doanh nghiệp thông minh, năng động góp phần làm nên những thương hiệu nổi tiếng của doanh nghiệp Việt Nam không chỉ ở trong nước mà ở cả nước ngoài. Đó là những quyết tâm mà Ban chủ nhiệm Khoa, các Chủ nhiệm bộ môn, mỗi một và toàn thể Thầy và trò Khoa Quản trị kinh doanh khẳng định nhân dịp kỷ niệm NGÀY SINH NHẬT TRÒN 10 TUỔI CỦA MÌNH.
GS.TS.NGND. Nguyễn Thị Mơ.